راهنمایی جامع پیگیری کلاهبرداری رمز ارزی

افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال در سال های اخیر، متاسفانه همراه با رشد کلاهبرداری ها در این زمینه بوده است. با وجود اینکه ماهیت غیرمتمرکز و ناشناس بودن تراکنش های ارز دیجیتال، ردیابی و بازیابی اموال دزدیده شده را مشکل تر می سازد، اما این به معنای فقدان راه حل برای قربانیان کلاهبرداری ارز دیجیتال در ایران نیست.

بسیاری از افراد کنجکاو هستند که آیا امکان بازیابی اموال از دست رفته در صورت قربانی شدن در یک کلاهبرداری ارز دیجیتال وجود دارد یا نه؟ پاسخ به این سوال کمی پیچیده است و به چندین عامل بستگی دارد.

در پاسخ باید اشاره کرد که با وجود مشکلات و چالش هایی، ردیابی و بازگرداندن دارایی های دزدیده شده در ارزهای دیجیتال در ایران امکان پذیر است. با این حال، اگر این کلاهبرداری از یک کشور دیگر صورت گرفته باشد، مواجهه با فرایندهای قضایی می تواند بسیار دشوارتر باشد.

انواع کلاهبرداری ارز دیجیتال

آشنایی با انواع کلاهبرداری های ارز دیجیتال و روش های مقابله با آن ها برای هر فردی که در این حوزه فعالیت می کند، حیاتی است. کلاهبرداری های ارز دیجیتال می توانند به شیوه های متنوعی انجام شوند. در این بخش به بررسی برخی از شایع ترین این کلاهبرداری ها خواهیم پرداخت:

طرح های پانزی و هرمی به وعده های غیر واقعی سود بالا در ازای سرمایه گذاری اولیه تکیه می کنند. در واقع، پرداخت سود به سرمایه گذاران جدید از محل سرمایه های جمع آوری شده از سرمایه گذاران قبلی است، و این روند تا زمانی ادامه پیدا می کند که منابع تمام شود و کلاهبرداران با پول متواری شوند.

راهکارهای مقابله با طرح های پانزی:

• هیچگاه تحت تاثیر وعده های سودهای بی نهایت قرار نگیرید.
• قبل از سرمایه گذاری در هر طرحی، تحقیقات دقیق انجام دهید و صحت آن را بررسی کنید.
• به دنبال مشخصات شفاف و قابل تأیید برای هر پروژه باشید.
• از سرمایه گذاری در طرح هایی که برای کسب سود به جذب مستمر سرمایه گذاران جدید متکی هستند، اجتناب کنید.

صرافی جعلی

این صرافی ها پلتفرم هایی برای معامله ارزهای دیجیتال هستند که فاقد اعتبار و جعلی می باشند. آنها ممکن است با وعده کارمزدهای ناچیز یا نرخ های تبدیل بهتر، قربانیان را جذب کنند، اما در نهایت منجر به سرقت پول کاربران می شوند.

راهکارهای مقابله با صرافی های جعلی:

• تنها از صرافی های معتبر و شناخته شده ای استفاده کنید.
• پیش از استفاده از هر صرافی، نظرات دیگر کاربران در مورد آن را بخوانید.
• در جستجوی مجوزها و تأییدیه های رسمی از نهادهای مرتبط باشید.

ذر این مورد اگر صرافی داخل ایران باشید با تنظیم دادخواست و شکایت از شخص صرافی امیدی برای پس گرفتن پول خود است. برای تنظیم لایحه بهتر است از یک وکیل مجرب در این زمینه کمک بگیرید که از جستجو یا معرفی آشنایان یک وکیل برای تنظیم لایحه پیدا کنید.

کلاهبرداری عرضه اولیه سکه

عرضه اولیه سکه (ICO) یک روش جذب سرمایه برای پروژه های نوپا در حوزه ارز دیجیتال است. با این حال، برخی از این ICOها جعلی بوده و با هدف کلاهبرداری از سرمایه گذاران طراحی شده اند.

راهکارهای مقابله با کلاهبرداری های عرضه اولیه سکه:

• پیش از سرمایه گذاری، تحقیقات کاملی انجام دهید و وایت پیپر منتشرشده برای هر پروژه را به دقت مطالعه کنید.
• اعتبار و سوابق تیم توسعه دهنده پروژه را بررسی کنید.
• به دنبال پروژه هایی با برنامه های کاری شفاف و قابل اجرا باشید.

حملات فیشینگ

در این نوع کلاهبرداری، هکرها با استفاده از ایمیل ها یا پیام های متنی جعلی که شبیه به پیام های اصلی صرافی ها، کیف  پول های ارز دیجیتال یا دیگر پلتفرم های مرتبط با ارز دیجیتال هستند، تلاش می کنند تا اطلاعات شخصی یا اطلاعات ورود به کیف پول ارز دیجیتال قربانیان را بدست آورند.

راهکارهای مقابله با حملات فیشینگ:

• هرگز بر روی لینک ها یا ضمیمه های موجود در ایمیل ها یا پیام های متنی مشکوک کلیک نکنید.
• اطلاعات شخصی یا اطلاعات ورود به کیف پول ارز دیجیتال خود را تنها در صورت اطمینان کامل از صحت و اعتبار سایت یا پلتفرم مربوطه به اشتراک بگذارید.
• احراز هویت دو عاملی را برای حساب های کاربری خود در صرافی ها، کیف پول های ارز دیجیتال و سایر پلتفرم های مرتبط فعال کنید تا امنیت آن ها افزایش یابد.

بد افزار

بدافزار می تواند بر روی دستگاه های قربانیان نصب شود و به هکرها امکان دسترسی به کیف پول های ارز دیجیتال را بدهد.

راهکارهای مقابله با بدافزار:

• از آنتی ویروس و فایروال قدرتمند برای محافظت از دستگاه خود استفاده کنید.
• همیشه سیستم عامل و نرم افزارهای خود را به روز نگه دارید تا از آخرین پچ های امنیتی بهره مند شوید.
• از دانلود و نصب برنامه ها از منابع نامعتبر خودداری کنید.
• در برابر کلیک کردن بر روی تبلیغات یا لینک های مشکوک هوشیار باشید.

به علاوه، در حوزه ارزهای دیجیتال، انواع دیگری از کلاهبرداری ها نیز وجود دارند. از این رو، حیاتی است که همیشه هوشیار بوده، تحقیقات خود را به دقت انجام دهید و تمام اقدامات پیشگیرانه لازم را برای محافظت از دارایی های خود به کار ببرید.

آیا کلاهبرداری ارز دیجیتال در ایران قابل پیگیری است؟

در ایران، پیگیری کلاهبرداری های ارز دیجیتال به دلیل نوپا بودن این حوزه و عدم وجود قوانین و مقررات مشخص، مسئله ای پیچیده است. اما، اقدامات قانونی وجود دارد که قربانیان می توانند برای پیگیری جرم و تلاش برای بازیابی پول خود انجام دهند.

هرچند که در حال حاضر هیچ قانون مدون و جامعی در خصوص ارزهای دیجیتال در ایران وجود ندارد، کلاهبرداری به هر شکلی، چه با استفاده از ارز دیجیتال و چه بدون آن، جرم تلقی شده و طبق قوانین موجود قابل پیگیری است.

طبق قانون جرایم رایانه ای مصوب سال ۱۳۸۸، استفاده فریبنده یا سوءاستفاده از سیستم های رایانه ای و انجام هرگونه عمل مجرمانه با استفاده از این سیستم ها جرم محسوب می شود. بر این اساس، کلاهبرداری هایی که در ارتباط با ارز دیجیتال از طریق پلتفرم های آنلاین، وب سایت ها یا اپلیکیشن ها انجام شوند، قابل پیگیری قضایی هستند.

پلیس فتا نیز به عنوان مرجع تخصصی جرایم سایبری، در این زمینه فعال است و به شکایات مربوط به کلاهبرداری ارز دیجیتال رسیدگی می کند. این بدان معناست که قربانیان می توانند با مراجعه به پلیس فتا و ارائه مستندات مربوطه، اقدامات لازم برای پیگیری موارد کلاهبرداری را آغاز کنند.