سافت ‌فورک و هارد فورک چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

در دنیای ارزهای دیجیتال یکی از راه‌های ایجاد تغییر در بلاک‌چین یا ارتقا و به‌روزرسانی شبکه، فورک است. فورک انشعابی است که به‌وسیله آن گروهی از برنامه‌نویسان آن را از انشعاب اصلی می‌گیرند و با ایجاد تغییر در کد یک پروژه، یک بلاک‌چین جدید به وجود می‌آورند. این عامل به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد که برخی از آن‌ها شامل اضافه کردن قابلیت‌های جدید، برطرف ساختن مشکلات امنیتی یا اختلاف‌نظر بین اعضای مختلف جامعه بر سر سیاست‌های حاکم است. به بیان ساده‌تر، فورک در بلاک‌چین برای اشاره به توسعه پروتکل و تغییر قوانین بلاک‌چین به‌کار گرفته می‌شود و در حالت کلی به دو دسته اصلی هارد فورک و سافت‌فورک تقسیم می‌شود که هرکدام از این روش‌ها، می‌توانند شامل تغییرات در بخش‌های مختلف الگوریتم شوند. در این مقاله به بررسی مفهوم Fork می‌پردازیم و تفاوت هاردفورک و سافت ‌فورک را به‌طور کامل بررسی می‌کنیم.

هارد فورک چیست ؟

همان‌طور که ذکر شد، فورک‌های غیر تصادفی در بلاک‌چین به دو دسته هارد فورک و سافت‌ فورک تقسیم می‌شوند. همان طور که در مقاله فورک چیست اشاره شده است، هارد فورک، نوعی Fork است که تغییرات انجام‌شده در آن با پروتکل قبلی شبکه بلاک‌چین سازگار نیست و به همین دلیل کاربرانی که از پروتکل قبلی استفاده می‌کنند، قادر به تأیید بلاک‌های ارائه‌شده توسط پروتکل جدید نیستند. تغییراتی ناشی از هارد فورک اساسی هستند و به همین دلیل ممکن است با مخالفت برخی از ماینرها روبه‌رو شوند.

در Hard Fork، ممکن است بلاک‌هایی که قبلاً نامعتبر بودند، معتبر شناخته شوند یا بالعکس. بااین‌وجود باید توجه کرد که تغییرات اعمال‌شده در پروتکل فورک، به‌هیچ‌عنوان در بلاک‌های گذشته تأثیر ندارد و تنها برای بلاک‌های جدیدی که قرار است ساخته شوند، به‌کار گرفته می‌شوند. این در حالتی است که ماینرها برای اینکه پروتکل جدید را قبول داشته باشند، بلاک‌چین مسیر خود را از یک بلاک مشخص در بلاک‌چین با پروتکل جدید ادامه می‌دهند.

معرفی انواع هارد فورک

هارد فورک به دو دسته برنامه‌ریزی‌شده و چالشی تقسیم می‌شود. لازم به ذکر است که اکثر ماینرها با هارد فورک‌های برنامه‌ریزی‌شده موافق هستند، درصورتی‌که هارد فورک چالشی توانایی تبدیل شبکه به دو زنجیره را دارد. برای درک بهتر در ادامه به توضیح دقیق هریک خواهیم پرداخت:

هارد فورک برنامه ریزی شده

هارد فورک برنامه‌ریزی‌شده به دسته‌ای از تغییرات بسیار گسترده در پروتکل گفته می‌شود که برنامه اعمال آن از قبل در مسیر برنامه پروژه گنجانده‌شده است. همان‌طور که ذکر شد، هارد فورک برنامه‌ریزی‌شده موردتوافق اکثر ماینرها قرار دارد و سبب اعمال تغییرات بر روی شبکه می‌شود. شبکه اتریوم در طی مسیر توسعه خود، بارها و بارها از این نوع Hardfork استفاده کرده است. هارد فورک استانبول، هارد فورک برلین و هارد فورک لندن از معروف‌ترین هارد فورک‌های اعمال‌شده بر روی این شیکه است.

در ابتدای مسیر فعالیت بلاک‌چین، امکان اعمال تمام ویژگی‌ها به شبکه وجود ندارد و به همین دلیل بلاک‌چین فعالیت خود را با حداقل ویژگی‌ها که امنیت شبکه را تضمین می‌کنند، شروع می‌کنند تا در طی زمان، ایده‌های مختلف برای توسعه را در شبکه اعمال کنند که این کار منجر به Hardfork در شبکه می‌شود.

هارد فورک چالشی

نوع چالشی، بدون برنامه‌ریزی قبلی و در اثر رخ دادن اتفاقات جدید در بلاک‌چین یا شورش ناگهانی تعدادی از ماینرهای اصلی پروژه ایجاد می‌شود. این هارد فورک معمولاً منجر به تبدیل ماینرها به دودسته جداگانه و در نهایت ایجاد دو پروژه مجزا از هم می‌شود. ازجمله معروف‌ترین هارد فورک‌های چالشی می‌توان به Hardfork شبکه بیت کوین در سال ۲۰۱۷ و ایجاد رمزارز بیت کوین کش اشاره کرد. هدف ماینرهای بیت کوین از این کار ایجاد یک بلاک‌چین سریع‌تر از بیت کوین بود که به دلیل تضعیف امنیت شبکه، بسیاری از ماینرها با آن همراهی نکردند.

اتریوم کلاسیک معروف‌ترین هاردفوک چالشی اتریوم است که پس از هک معروف دائو انجام شد. در حال حاضر و پس از تبدیل الگوریتم اجماع شبکه اتریوم به اثبات سهام نیز بخشی از ماینرهای قدیمی شبکه به دنبال Fork شبکه و ادامه فعالیت اتریوم با اثبات کار هستند. درصورتی‌که این اتفاق رخ بدهد، یک رمزارز جدید نیز ایجاد می‌شود که بین دارندگان اتریوم توزیع خواهد شد. در صورت رخ دادن این اتفاق و تأیید پروژه توسط تعداد قابل‌توجهی از ماینرها، تعداد زیادی از صرافی‌های معتبر از کوین جدید پشتیبانی خواهند کرد.

سافت‌فورک چیست ؟

به تغییر در پروتکل بلاک‌چین که با قوانین تعریف‌شده فعلی سازگار است، سافت‌فورک می‌گویند. به دلیل همین قابلیت، سافت‌فورک مشکلات مربوط به Hardfork را در ارتباط با ایجاد دو بلاک‌چین مجزا ندارد. سازگار بودن سافت‌فورک با پروتکل فعلی به این معنی است که باوجود تغییر الگوریتم، همچنان ماینرهایی که از پروتکل قدیمی استفاده می‌کنند، امکان شرکت در فعالیت اعتبارسنجی بلاک‌ها را دارند. برای انجام سافت‌فورک در شبکه، باید اکثریت فول نودها موافق آن باشند؛ زیرا در غیر این صورت ماینرها ممکن است دچار اختلال دو دستگی شوند.

تفاوت هاردفورک و سافت‌ فورک

علاوه بر موارد ذکرشده در بخش‌های قبلی، یکی از مهم‌ترین تفاوت هاردفورک و سافت ‌فورک در نوع تغییراتی است که در پروتکل بلاک‌چین توسط آن‌ها اعمال می‌شود. تغییرات اعمال‌شده در فرآیند پروتکل قبلی سازگار نیست و ممکن است منجر به ایجاد یک رمزارز جدید شود. درصورتی‌که در سافت‌فورک، تغییرات با پروتکل قبلی سازگار است و چنانچه اکثریت ماینرها با تغییرات ایجادشده موافق باشند، به‌مرور کل کاربران از پروتکل جدید استفاده خواهند کرد.

Hardfork

بیشتر پروژه‌های ارز دیجیتال برای اعمال تغییرات خود از این دو مفهوم استفاده می‌کنند. گاهی اوقات نیز وجود اختلاف بین دو دسته از ماینرها منجر به فورک در بلاک‌چین و پدید آمدن دو رمزارز می‌شود. هارد فورک‌های ایجادشده در بیت کوین، اکثراً منجر به ایجاد رمزارزهای جدید شده‌اند؛ اما هارد فورک در پروژه‌های قرارداد هوشمند مثل اتریوم و کاردانو بیشتر به‌منظور ارتقای قابلیت‌های شبکه بوده است. در این مقاله سعی بر آن بود که به بررسی مفهوم هارد فورک و سافت‌فورک و همچنین تفاوت بین آن‌ها بپردازیم تا در مواقع نیاز از این مطالب بهره بگیرید. کلیه مطالب ذکرشده در این مقاله تنها جهت افزایش اطلاعات کاربران و یادگیری آن‌ها است و هیچ‌گونه پیشنهادی بر خرید و فروش در بازارهای ارز دیجیتال نیست؛ زیرا هرگونه معامله یا سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال باید توسط افراد کاربلد و آموزش‌دیده انجام شود تا از هدر رفتن سرمایه یا شکست جلوگیری به عمل آید.