قرارداد هوشمند چیست؟ ۰ تا ۱۰۰ قرارداد هوشمند اتریوم!

یک قرارداد هوشمند، یا همان “Smart Contract”، یک توافق بین دو فرد یا نهاد در زمینه برنامههای رایانهای است که برای اجرای اتوماتیک ایجاد میشود. این ایده نخستین بار در سال ۱۹۹۶ توسط یک کارشناس علوم کامپیوتر مطرح شد. در اوایل انتشار اسمارت کانترکتها در اتریوم، گونههای مختلفی از این نوع توافقنامهها معرفی شدند، اما تا آن زمان توجه چندانی به آنها جلب نشد. سال ۲۰۰۹ به عنوان زمانی مهم در تاریخ قراردادهای هوشمند به حساب میآید، زیرا با معرفی بیتکوین و تکنولوژی بلاکچین، این نوع توافقنامهها به محبوبیت بیشتری دست یافت. در این مطلب، درباره قراردادهای هوشمند اتریوم و مزایایی که این سرویس ارائه میدهد، صحبت کنیم. این مطلب به شما کمک میکند تا به مفاهیم جدیدی از دنیای کریپتوکارنسی و فناوری بلاکچین دست یابید.
عملکرد قرارداد هوشمند چگونه است؟
قرارداد هوشمند (Smart Contract) عبارت است از یک توافق دیجیتال بین دو یا چند شخص که بر اساس شرایط “اگر-آنگاه” (if-then) عمل میکند. وقتی نیازهای طرفین توافق در قرارداد برآورده میشوند، قرارداد به اجرا درمیآید. برای مثال، فرض کنید یک قناد باید ۱۰۰ جعبه شیرینی را به یک فروشگاه تحویل دهد. فروشگاه این مبلغ معامله را در یک قرارداد هوشمند قفل میکند و اگر قناد ۱۰۰ جعبه شیرینی را تحویل دهد، قرارداد اجرا میشود و فروشگاه میتواند پول خود را دریافت کند. در غیر این صورت، قرارداد لغو میشود و فروشگاه میتواند پول خود را بازیابی کند.
این مثال کوچک به درک بهتر عملکرد قراردادهای هوشمند کمک میکند. اما در واقعیت، این قراردادها در موارد متعدد و با اندازههای مختلفی عمل میکنند. همچنین، آنها میتوانند در مقیاسهای گستردهتری مورد استفاده قرار گیرند و به عنوان یک سیستم اجرایی برای تنظیم و اجرای قوانین و معاملات بهکار روند. با استفاده از قراردادهای هوشمند، قوانین بهصورت خودکار اجرا میشوند و اختلافات کاهش مییابد، بنابراین نیازی به مراجعه به دادگاهها و قضاوت دیگران وجود ندارد.
قرارداد هوشمند اتریوم چیست؟
اتریوم (Ethereum) یک پلتفرم بلاکچین است که به عنوان یک پیشرو در مورد قراردادهای هوشمند (Smart Contract) شناخته میشود. در اوایل تاریخ ارزهای دیجیتال، بیتکوین (Bitcoin) اولین ارز دیجیتال بود و از قراردادهای هوشمند برای اجرای تراکنشها استفاده میکرد، اما استفاده از این قراردادها در بیتکوین نسبت به اتریوم بسیار محدود بود. اتریوم با معرفی زبان برنامهنویسی “سالیدیتی” (Solidity) بهعنوان زبان اصلی قراردادهای هوشمند، امکان ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند پیچیدهتر را فراهم کرد. این زبان تورینگ کامل است، به این معنی که توسعهدهندگان میتوانند تراکنشها و قراردادهای هوشمندی با پیچیدگیهای مختلف را ایجاد کنند.
تکنولوژی بلاکچین اتریوم و زبان سالیدیتی به توسعهدهندگان این امکان را میدهند تا برنامهها و سرویسهای مبتنی بر بلاکچین با استفاده از قراردادهای هوشمند ایجاد کنند. این امکانات به کاربران و توسعهدهندگان ارزهای دیجیتال و بلاکچین امکان انجام تراکنشهای پیچیده و معاملات متنوع را میدهد و از اهمیت بسیاری برخوردار است. در نتیجه، اتریوم بهعنوان یک پلتفرم برتر در دنیای بلاکچین شناخته میشود و توسعهدهندگان از آن برای ایجاد برنامهها و خدمات متنوعی استفاده میکنند.
چگونگی اجرای قراردادهای هوشمند
برای طراحی و اجرای یک قرارداد هوشمند اتریوم، توسعهدهندگان باید مراحل زیر را انجام دهند:
- شناسایی طرفین و توافق: ابتدا، طرفین قرارداد باید شرایط و ضوابط قرارداد را مشخص کنند و به توافق برسند. این مرحله شامل تعیین جزئیات تراکنشها و عملیات موردنیاز است.
- تعیین قوانین و منطق قرارداد: در این مرحله، قوانین و منطق موردنیاز برای اجرای قرارداد هوشمند تعیین میشود. این شامل الگوهای اجرایی و شرایط “اگر-آنگاه” (if-then) میشود.
- برنامهنویسی و کدنویسی: توسعهدهندگان در این مرحله کد قرارداد هوشمند را با استفاده از زبان برنامهنویسی مخصوص اتریوم به نام “سالیدیتی” (Solidity) ایجاد میکنند. این کد باید شرایط و قوانین قرارداد را به صورت دیجیتال و قابل اجرا توصیف کند.
- استقرار قرارداد: پس از نوشتن کد قرارداد، آن را بر روی بلاکچین اتریوم استقرار میدهند. این بهمعنی انتشار کد به شبکه اتریوم و ایجاد یک قرارداد هوشمند در زنجیره بلوکی است.
- ذخیرهسازی جزئیات: اطلاعات مرتبط با قرارداد هوشمند، شامل آدرس قرارداد و تراکنشهای مرتبط با آن، در زنجیره بلوکی اتریوم ذخیره میشود تا اطلاعات قابل دسترسی برای طرفین و سایر کاربران باشد.
این مراحل کلی برای اجرای قراردادهای هوشمند اتریوم است. با اجرای این مراحل، طرفین قرارداد قادر به انجام تراکنشها و معاملات به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطهگری سنتی میشوند.
مزایای استفاده از قراردادهای هوشمند
مزایای استفاده از قراردادهای هوشمند در اتریوم بسیار مهم و ارزشمند هستند. در ادامه مطلب به برخی از این مزایا پرداخته میشود:
- حذف واسطهها: یکی از اصلیترین مزایای قراردادهای هوشمند، از بین بردن نیاز به واسطهها و شخص ثالث در معاملات است. این قراردادها امکان تنظیم و اجرای معاملات بدون واسطه را فراهم میکنند.
- امنیت: قراردادهای هوشمند در محیط امن بلاکچین اتریوم اجرا میشوند و با استفاده از رمزنگاری، احتمال هک شدن یا دزدیده شدن دادهها به حداقل میرسد. این موضوع موجب حفظ امنیت معاملات میشود.
- قابل اعتماد بودن: قراردادهای هوشمند بدون نیاز به اعتماد به شخص یا سازمان خاصی اجرا میشوند. این به معنای کاهش تقلب، جعل، یا فسخ قراردادها است.
- کاهش هزینه: بدون واسطهها و هزینههای مرتبط با آنها، قراردادهای هوشمند هزینهها را به حداقل میرسانند.
- کارآمدی: قراردادهای هوشمند صرفهجویی در زمان و انرژی را ممکن میکنند. آنها نیازی به امضای حضوری در مکانهای معاملاتی ندارند و همچنین نیازی به حمل و نقل اسناد فیزیکی نیست.
- تنوع: با توجه به نوع معامله، میتوان از بین مجموعهای از قراردادهای هوشمند، قرارداد مناسب را انتخاب کرد. این تنوع به کاربران امکان تعیین قراردادهای متناسب با نیازهای خود را میدهد.
معایب استفاده از قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند، علاوه بر مزایا، دارای معایبی نیز هستند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- عدم رسمیت: نهادهای دولتی و سازمانهای اداری قراردادهای هوشمند را بهصورت رسمی تایید نمیکنند.
- خطای انسانی: اجرای قراردادهای هوشمند وابسته به کدنویسی انسانی است، که ممکن است منجر به خطاها یا اشکالات شود.
- هزینه بالا: برای تنظیم یک قرارداد هوشمند، نیاز به برنامهنویسان ماهر دارید، که ممکن است هزینههای بالایی را ایجاد کند.
- مشکلات اوراکلها: برخی قراردادهای هوشمند به اوراکلها برای اطلاعات خارجی وابسته هستند، که اگر منابع اوراکلها متمرکز باشند، امنیت را به خطر میاندازد.
- زیرسوال رفتن حریم خصوصی: انتشار قراردادهای هوشمند بر روی بلاکچین ممکن است حریم خصوصی طرفین را به خطر بیاندازد.
جمع بندی
در نهایت دریافتیم که قرارداد هوشمند اتریوم چیست؟ و به نحوه عملکرد آن نیز پی بردیم. این نوع قراردادها با توجه به مزایا و معایبی که دارند باید مورد استفاده قرار بگیرند تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود. اگر شما هم تجربهای در زمینه استفاده از قرارداد هوشمند دارید با ما به اشتراک بگذارید.