بررسی ۱۰۰ درصد تفاوت قراردادهای فیوچرز استاندارد و پرپچوال [آپدیت ۲۰۲۵]
یه قرارداد فیوچرز استاندارد درواقع یه توافق مالیه بین دو نفر که طبق اون یه دارایی رو تو یه قیمت مشخص و یه زمان مشخص تو آینده بخرن یا بفروشن. قیمت این قراردادها بر اساس قیمت پیشبینی شدهی دارایی اصلی تو آینده تعیین میشه. این قراردادها یه تاریخ انقضای مشخص دارن و میتونن یا به صورت فیزیکی (تحویل دارایی) یا مالی (پرداخت اختلاف قیمت) تسویه بشن.
اما قرارداد فیوچرز پریچوال یه مدل خاص فیوچرز هستن که همیشه نزدیک به قیمت دارایی اصلی معامله میشن، تاریخ انقضا یا تسویه ندارن، میتونی هرچقدر بخوای نگهشون داری.در ادامه تفاوت قراردادهای فیوچرز استاندارد و پرپچوال را باهم بررسی میکنیم.
قراردادهای فیوچرز پریچوال | قراردادهای فیوچرز استاندارد | ویژگی |
ندارد | تاریخ انقضای مشخص | تاریخ انقضا |
تسویه نقدی (تحویل دارایی پایه انجام نمیشود) | میتواند به صورت نقدی یا تحویل فیزیکی تسویه شود | تسویه |
دارد (برای نزدیک نگه داشتن قیمت به قیمت لحظهای) | ندارد | نرخ تأمین مالی |
به دقت قیمت لحظهای دارایی پایه را دنبال میکند | ممکن است از قیمت لحظهای فاصله بگیرد، به ویژه نزدیک به انقضا | تطابق قیمت |
معمولاً بالا | بالا، اما ممکن است بسته به قرارداد متفاوت باشد | اهرم |
معمولاً به دلیل معاملات مداوم بیشتر است | میتواند بالا باشد، اما ممکن است نزدیک به انقضا تغییر کند | حجم معاملات |
معاملهگرانی که به دنبال موقعیتهای بلندمدت یا تقلید از معاملات لحظهای هستند | معاملهگرانی که به دنبال پوشش ریسک یا سفتهبازی در حرکات قیمت در یک بازه زمانی مشخص هستند | مناسب برای |
تعاریف فیوچرز استاندارد و پریچوال
حالا بیایم تعاریف دو قرارداد فیوچرز استاندارد و فیوچرز پریچوال رو بخونیم و با هم مقایسه کنیم.
فیوچرز استاندارد:
- یه تاریخ انقضای مشخص داره.
- باید قبل از تاریخ انقضا تسویه بشه (یا فیزیکی یا مالی).
- بیشتر تو بازارهای سنتی مثل کالاها و شاخصها استفاده میشه.
فیوچرز پریچوال:
- بیشتر تو بازار کریپتو محبوبه (مثل بیتکوین و اتریوم).
- یه نوع قرارداد مشتقهست که تاریخ انقضا نداره.
- این قرارداد به معاملهگرها اجازه میده هرچقدر بخوان نگهش دارن و روی قیمت آیندهی یه دارایی مثل بیتکوین، اتریوم یا حتی کالاها و شاخصها معامله کنن.
- معمولاً اهرم بالاتری ارائه میده و نقدشوندگی بیشتری داره.
کاربران ایرانی برای استفاده از فیوچرز استاندارد و پرپچوال میتونند از صرافی بدون احراز هویت ال بانک استفاده کنند،میتونید آموزش این صرافی رو از لینک زیر دنبال کنین:
https://ramzarzyar.com/exchanges/lbank/
مزایا و معایب فیوچرز استاندارد
مزایا | معایب |
معامله در فضایی شفاف و تحت نظارت قانونی که جذابیت بالایی برای سرمایهگذاران بزرگ دارد. | احتمال تحویل فیزیکی دارایی که ممکن است هزینههای اضافی ایجاد کند. |
امکان اجرای سریع و راحت سفارشها به دلیل نقدشوندگی بالا. | مشخصات استاندارد قراردادها ممکن است برای تمام نیازهای معاملهگران مناسب نباشد. |
تاریخ انقضای مشخص مناسب برای استراتژیهای کوتاهمدت و پوشش ریسک (Hedging). | – |
مزایا و معایب فیوچرز پریچوال
مزایا | معایب |
امکان معامله در هر ساعت از شبانهروز. | نوسانات شدید بازار کریپتو میتواند سود یا ضرر زیادی به همراه داشته باشد. |
نیازی به تمدید قرارداد (Rolling) نیست و استراتژیهای معاملاتی سادهتر میشود. | نگهداری طولانیمدت پوزیشنها میتواند هزینههای بالایی بابت نرخ تأمین مالی ایجاد کند. |
مکانیزم نرخ تأمین مالی کمک به حفظ قیمت قرارداد نزدیک به قیمت لحظهای دارایی و جلوگیری از دستکاری بازار. | – |
شباهت های فیوچرز استاندارد و پرپچوال
- معامله با اهرم (Leverage):هم فیوچرز استاندارد و هم فیوچرز پریچوال به معاملهگرها این امکان رو میدن که با استفاده از اهرم، میزان سرمایهگذاریشون رو بزرگتر کنن. یعنی با یه مقدار سرمایه کم، میتونی یه پوزیشن بزرگتر رو کنترل کنی و سود (یا ضرر) بیشتری داشته باشی.
- مدیریت ریسک:هر دو نوع قرارداد ابزارهایی برای مدیریت ریسک هستن. معاملهگرها میتونن از این قراردادها برای پوشش ریسک (Hedging) استفاده کنن و از پورتفوی خودشون در برابر نوسانات قیمت محافظت کنن.
- اكتشاف قیمت (Price Discovery): فیوچرز استاندارد و پریچوال هر دو به اكتشاف قیمت کمک میکنن. این قراردادها با بازتاب احساسات معاملهگرها و سرمایهگذارها، اطلاعات ارزشمندی درباره انتظارات قیمتی آینده ارائه میدن.
- نقدشوندگی بازار (Market Liquidity):هر دو نوع قرارداد به نقدشوندگی بازار کمک میکنن. چون طیف گستردهای از شرکتکنندهها مثل سرمایهگذارهای نهادی، سفتهبازها و پوششدهندههای ریسک رو جذب میکنن، باعث میشن بازار روانتر و فعالتر بشه.
تفاوت قراردادهای فیوچرز استاندارد و پرپچوال
در این بخش تفاوت های فیوچرز استاندارد و پرپچوال رو با هم بررسی میکنیم:
تاریخ انقضا
یکی از بزرگترین تفاوت های فیوچرز استاندارد و فیوچرز پریچوال توی فرایند انقضا و تسویهشونه.
فیوچرز استاندارد:
- این قراردادها یه تاریخ انقضای مشخص دارن. یعنی معاملهگرها باید تا قبل از تاریخ انقضا پوزیشنهاشون رو ببندن یا تسویه کنن.
- بعد از انقضا، یا دارایی واقعی تحویل داده میشه یا تسویه نقدی انجام میشه، بسته به نوع قرارداد.
- این یعنی باید حواست به تاریخ انقضا باشه و استراتژیهات رو بر اساس اون تنظیم کنی.
فیوچرز پریچوال:
- اما فیوچرز پریچوال تاریخ انقضا نداره، پس میتونی هرچقدر بخوای پوزیشنت رو باز نگه داری.
- این ویژگی بهت انعطاف بیشتری میده و نیازی نیست نگران تمدید (Roll Over) قرارداد باشی.
- تا وقتی که مارجین کافی تو حسابت داشته باشی، میتونی بدون فشار تاریخ انقضا، معاملههات رو ادامه بدی.
مکانیزم قیمتگذاری در معاملات فیوچرز
قیمتگذاری در فیوچرز استاندارد و فیوچرز پریچوال کمی با هم فرق داره:
قیمتگذاری در فیوچرز استاندارد
تو قراردادهای فیوچرز استاندارد، قیمت بر اساس چند عامل تعیین میشه:
- قیمت لحظهای (Spot Price): قیمت فعلی دارایی اصلی.
- نرخ بهره: هزینهی نگهداری پول برای خرید دارایی.
- هزینههای ذخیرهسازی: مخصوصاً برای کالاهایی مثل نفت یا گندم.
- سود تقسیمی (Dividend Yields): اگه دارایی سود بده، اینم تأثیر داره.
وقتی قرارداد به تاریخ انقضاش نزدیک میشه، قیمت فیوچرز کمکم به قیمت لحظهای دارایی نزدیک میشه. این اتفاق به خاطر چیزی به اسم آربیتراژ میافته؛ یعنی معاملهگرها از اختلاف قیمت بین بازارها استفاده میکنن تا سود کنن و این باعث میشه قیمتها همگرا بشن.
قیمتگذاری در فیوچرز پریچوال
اما تو فیوچرز پریچوال، یه مکانیزم خاص به اسم نرخ تأمین مالی (Funding Rate) استفاده میشه. این نرخ به صورت دورهای بین معاملهگرهای پوزیشن لانگ (خرید) و پوزیشن شورت (فروش) رد و بدل میشه تا قیمت قرارداد نزدیک به قیمت لحظهای دارایی بمونه.
- اگه قیمت قرارداد از قیمت لحظهای بالاتر باشه، لانگها باید به شورتها پول بدن.
- اگه قیمت قرارداد پایینتر باشه، برعکسش اتفاق میافته و شورتها به لانگها پول میدن.
- این مکانیزم کمک میکنه که قیمت قرارداد دستکاری نشه و شرایط معامله عادلانه بمونه.
سایت mudrex درباره اکتشاف قیمت و کارایی این دو قرارداد بصورت زیر نوشته که به همراه ترجمه آوردیم:
Price discovery is the process by which the market determines the fair price of a cryptocurrency.
Both Crypto perpetual and Crypto futures contribute to price discovery.
HOW: Crypto Perpetuals don’t have an expiration date, meaning they can be traded continuously. This continuous trade allows traders to have a constant stream of price information available, allowing them to react and adjust their positions to news, events, and market sentiment around the clock.
ترجمه:
اكتشاف قیمت همون فرایندیه که بازار از طریقش قیمت منصفانه یه ارز دیجیتال رو تعیین میکنه، قراردادهای فیوچرز استاندارد و پرپچوال هر دو به اكتشاف قیمت کمک میکنن.
چطور؟ فیوچرز پرپچوال تاریخ انقضا نداره، یعنی میتونی هر زمانی بخری و بفروشی. این معاملهی مداوم باعث میشه همیشه اطلاعات جدیدی از قیمتها در دسترس باشه.
کارمزدهای فیوچرز استاندارد و پریچوال
یکی از تفاوت های قراردادهای فیوچرز استاندارد و پریچوال کارمزدهاشونه.تو فیوچرز استاندارد، کارمزدها معمولاً موقع سررسید قرارداد و بر اساس ارزش لحظهای حجم معامله محاسبه و دریافت میشن. البته کارمزدها تو هر پلتفرم ممکنه فرق داشته باشه.
ولی فیوچرز پرپچوال چون تاریخ انقضا نداره و دائمیه، بیشتر در معرض هزینههای سیال و متغیره. یه چیزی که خیلی تو این نوع قرارداد مهمه، نرخ فاندینگ (Funding Rate) هست. هرچی این نرخ بالاتر بره، کارمزد هم بیشتر میشه، که میتونه تو طولانیمدت گرونتر تموم بشه.
ریسک های قراردادهای فیوچرز استاندارد و پریچوال
مثل هر نوع سرمایهگذاری دیگه، معاملهی فیوچرز استاندارد و فیوچرز پریچوال هم با ریسکهای خاص خودش همراهه. بیایم این ریسکها رو بررسی کنیم:
ریسکهای معامله در فیوچرز استاندارد:
- نوسانات قیمت:یکی از بزرگترین ریسکها تو فیوچرز استاندارد، نوسانات قیمته. این نوسانات میتونن باعث سودهای بزرگ یا ضررهای سنگین بشن.
- اهرم (Leverage):اهرم مثل یه شمشیر دو لبهست؛ هم میتونه سودت رو چند برابر کنه، هم ضررت رو. پس مدیریت ریسک تو این نوع معاملات خیلی مهمه.
- دستکاری بازار: گاهی اوقات ممکنه قیمتها توسط بازیگرهای بزرگ بازار دستکاری بشه، که این خودش یه ریسک جدیه.
- ریسک طرف مقابل (Counterparty Risk): اگه طرف مقابل قرارداد نتونه به تعهداتش عمل کنه، ممکنه ضرر کنی.
- تغییرات قوانین: تغییرات ناگهانی تو قوانین و مقررات میتونه روی عملکرد قراردادها تأثیر بذاره.
ریسکهای معامله در فیوچرز پریچوال:
- نوسانات شدید در بازار کریپتو: بازار کریپتو به شدت پرنوسانه. قیمتها ممکنه تو چند دقیقه بالا یا پایین بشن، که این میتونه سود یا ضرر بزرگی به همراه داشته باشه.
- مکانیزم نرخ تأمین مالی (Funding Rate): تو فیوچرز پریچوال، نرخ تأمین مالی یه ریسک اضافه ایجاد میکنه. اگه بخوای برای مدت طولانی یه پوزیشن (لانگ یا شورت) نگه داری، ممکنه هزینههای زیادی برات داشته باشه. باید همیشه این نرخ رو زیر نظر داشته باشی و استراتژیهات رو بر اساسش تنظیم کنی.
- اهرم بالا: مثل فیوچرز استاندارد، اهرم بالا تو فیوچرز پریچوال هم میتونه سود یا ضرر رو چند برابر کنه. پس باید با دقت ازش استفاده کنی.
چطور ریسکها رو مدیریت کنیم؟
- مدیریت سرمایه: هیچوقت بیشتر از چیزی که میتونی از دست بدی، سرمایهگذاری نکن.
- استفاده از حد ضرر (Stop Loss): همیشه برای معاملاتت یه حد ضرر مشخص کن تا جلوی ضررهای بزرگ رو بگیری.
- بررسی مداوم: عملکرد معاملاتت رو مرتب بررسی کن و از اشتباهاتت درس بگیر.
- اطلاعات کافی: قبل از ورود به هر معامله، بازار رو خوب بشناس و از ابزارهای مدیریت ریسک استفاده کن.
کاربردها و استراتژیهای معاملاتی قراردادهای فیوچرز استاندارد و پریچوال
تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال تو کاربردها و استراتژیهاشون هم مشخصه:
- فیوچرز استاندارد بیشتر برای پوشش ریسک (هجینگ) استفاده میشه. مثلاً یه تولیدکننده نفت از این قراردادها استفاده میکنه تا خودش رو در برابر کاهش قیمتها در آینده محافظت کنه.
- فیوچرز پرپچوال بیشتر برای سفتهبازی (اسپکولیشن) تو بازار کریپتو به کار میره. معاملهگرها میتونن بدون نگرانی از تاریخ انقضا، روی حرکات قیمتی شرطبندی کنن.در ادامه چند چند استراتژی مهم رو بررسی میکنیم:
کری ترید (Carry Trade):
تو فیوچرز استاندارد: وقتی قیمت فیوچرز از اسپات بالاتره (کانتانگو)، معاملهگر میتونه تو اسپات بخره و تو فیوچرز بفروشه.
تو فیوچرز پرپچوال: از نرخ تأمین مالی مثبت استفاده میکنن و با فروش قرارداد، سود میگیرن.
اسپرد بین بازاری:
تو فیوچرز استاندارد: از اختلاف قیمت بین قراردادهای با تاریخ انقضای مختلف سود میگیرن.
تو فیوچرز پرپچوال: از اختلاف نرخ تأمین مالی بین صرافیهای مختلف استفاده میکنن.
استراتژیهای مومنتوم:
تو فیوچرز استاندارد: باید حواست به تاریخ انقضا باشه چون نزدیک انقضا مومنتوم ممکنه تغییر کنه.
تو فیوچرز پرپچوال: میتونی راحتتر روندهای بلندمدت رو دنبال کنی چون تاریخ انقضا نداره.
آربیتراژ:
فیوچرز استاندارد: آربیتراژ بین قیمت اسپات و فیوچرز انجام میشه.
فیوچرز پرپچوال: بیشتر روی اختلاف نرخ تأمین مالی بین صرافیها تمرکز داره.
اثر شرایط اقتصادی در قراردادهای فیوچرز استاندارد و پرپچوال
فیوچرز استاندارد، مخصوصاً اونایی که روی کالاها یا ارزهای فیات معامله میشن، خیلی به شرایط اقتصادی کلان مثل نرخ بهره، تورم و سیاستهای پولی حساس هستن. مثلاً اگه بانک مرکزی نرخ بهره رو تغییر بده، میتونه تأثیر مستقیمی روی قیمت این قراردادها بذاره.
اما فیوچرز پرپچوال که تو بازار کریپتو معامله میشه، بیشتر تحت تأثیر اخبار و رویدادهای خاص دنیای ارز دیجیتال قرار میگیره. البته شرایط اقتصادی کلان هم روش تأثیر داره، ولی این تأثیر معمولاً کمتر و قابل پیشبینیتره. عواملی مثل پذیرش فناوری بلاکچین، تغییرات قانونی یا حتی یه توییت از افراد معروف میتونه تأثیر بیشتری روی این قراردادها داشته باشه.
تأثیر روی استراتژیهای معاملاتی
فیوچرز استاندارد: معاملهگرها باید بیشتر حواسشون به شاخصهای اقتصادی و تصمیمات بانکهای مرکزی باشه.
فیوچرز پرپچوال: تمرکز بیشتر روی اخبار و اتفاقات خاص بازار کریپتو هست، مثل تغییرات قوانین یا پذیرش یه پروژه جدید.
نتیجه گیری
قراردادهای فیوچرز استاندارد و پرپچوال بدون شک بازار کریپتو رو متحول کردن و باعث شدن کارآمدتر، نقدشوندهتر و در دسترستر بشه. اما خب، این قراردادها بدون ریسک نیستن؛ مثل نوسانات زیاد و احتمال دستکاری قیمت. با رشد و بلوغ بازار کریپتو، لازمه که رگولاتورها، صرافیها و معاملهگرها با هم همکاری کنن تا این ریسکها رو کاهش بدن و به رشد پایدار این اکوسیستم کمک کنن.
مطالعه تفاوت فیوچرز استاندارد و پرپچوال به شما کمک میکنه بتونید ابزاری مناسب انتخاب کنید و استراتژی معاملاتی موفقی داشته باشید.