استارلینک (Starlink) چیست؟
در دنیای امروز که دسترسی به اینترنت یک نیاز ضروری برای هر فرد و سازمان می باشد میلیارد ها انسان از این دسترسی کاملا محروم هستند و بسیاری دیگر نیز از دسترسی به اینترنت پایدار و مقرون به صرفه با مشکل مواجه اند. اینترنت ماهواره استارلینک پروژه شرکت هوافضا اسپیس اکس (SpaceX)، پتانسیل تحولی عظیم در روش دسترسی مردم به اینترنت در سراسر جهان دارد. با فراهم کردن دسترسی به اینترنت با سرعت بالا برای مردم در مناطق دورافتاده و خدمات ندیده، استارلینک میتواند افراد را به اقتصاد و ارتباط جهانی وصل کند.
اینترنت ماهواره ای استارلینک
استارلینک اولین اختراع در نوع خود نیست و از خیلی پیش ها این ایده در ذهن ها بوده و از سال ۲۰۱۲ اجرایی نیز شده ولی چرا استارلینک این همه سروصدا به پا کرد و تفاوت نسل های قبلی اینترنت ماهواره ای با استارلینک در چیست؟
قبلا شرکت آمریکایی ویاست (ViaSat) نیز برای ارائه اینترنت در موقعیت هایی که امکان فراهم سازی دسترسی اینترنت به روش معمول ممکن نبود، اینترنت ماهواره ای را ارائه کرده است. ویاست با ماهواره ViaSat-1 خود که در ارتفاع ۳۶ هزار کیلومتری از زمین و در مدار زمینایستا (Geostationary orbit:GEO) در حال چرخش است ارائه میدهد.
ویاست توانایی ارائه اینترنت با سرعت های ۱.۵ مگابیت بر ثانیه را داشت که بعدا با به آپگرید هایی که میشد و نسل بعدی ماهواره خود که به فضا فرستاد توانست سرعت نه چندان جالب ۱۲ مگابیت بر ثانیه را کسب کند.
تاخیر سرویس و پینگ اینترنت ماهواره ای ویاست نیز چندان تعریفی ندارد و بطور معمول ۶۵۰ میلی ثانیه در مقابل ۳۰ میلی ثانیه برای اینترنت کابلی خانگی است.
مقاله پیشنهادی: قیمت استارلینک در ایران
ولی استارلینک چطور توانست شرایط را بهبود بخشد؟
تعدد ماهواره ها و فاصله آنها با زمین
ویاست ۴ ماهواره بر فراز آمریکا در فاصله ۳۶ هزار کیلومتری دارد، در مقابل آن استارلینک در حال حاضر ۵۰۰۰ ماهواره کوچک در مدار پایینی زمین (LEO: Low Earth Orbit) یعنی در ارتفاع ۵۵۰ کیلومتری زمین قرار دارد. چیزی حدود ۶۵ برابر نزدیک تر که باعث میشود فاصله ای که قرار است سیگنال طی کند بسیار کمتر بوده و در نتیجه آن پینگ استارلینک ۴۰ تا ۵۰ میلی ثانیه باشد. نزدیک به ۱۴ برابر کمتر از رقبای خود. ولی نزدیک بودن به سطح زمین معایب خود را هم دارد پوشش کمتر اما استارلینک با افزایش تعداد ماهواره های خود این مشکل را حل کرده، همن حالا هم تمام قاره آمریکای شمالی و جنوبی، استرالیا و تقریبا تمام اروپا تحت پوشش هست و قول پوشش کل کره زمین را داده است. ایلان ماسک بنیانگذار اسپیس اکس اعلام کرده که در نظر دارد ۴۲۰۰۰ ماهواره استارلینک به فضا پرتاب کند.
پینگ و سرعت
سرعت دانلود استارلینک معمولا مابین ۲۵ تا ۲۲۰ مگابیت بر ثانیه است و سرعت آپلود نیز بین ۵ تا ۲۰ مگابیت بر ثانیه میباشد.
این سرعت ارائه شده بسیار بیشتر از رقبا بوده و در نوع خود بی نظیر می باشد.
پینگ سرویس ها نیز بین ۲۵ تا ۶۰ میلی ثانیه می باشد البته این اعداد و ارقام برای بعضی مناطق دور افتاده نظیر برخی جزیره ها و مناطق شمالی کانادا و قطب شمال و جنوب ممکن است صدق نکند و شاهد سرعت کمتر با پینگ بالاتر باشید.
این آمار و ارقام هر روز با افزایش تعداد ماهواره ها در مدار زمین بهبود پیدا میکنند و استارلینک قصد دارد تا سرعت های گیگابیتی حتی تا ۱۰ گیگابیت بر ثانیه را نیز ارائه دهد.
نحوه کار استارلینک
برای استفاده از استارلینک نیاز به خرید دیش و روتر آن دارید. این دیش شبیه همان دیش های ماهواره گیرنده دیجیتال است با این تفاوت که بر خلاف آنها این دیش قابلیت ارسال داده را نیز دارد. برای دسترسی به اینترنت هم نیاز به ارسال و هم نیاز به دریافت اینترنت داریم. این ارسال و دریافت توسط دیش استارلینک که ایلان ماسک به آن McFlatface و یا دیشی (Dishy) میگوید.
وقتی دیشی را برای اولین بار روشن میکنید موقعیت مکانی ماهواره ها را یافته و با موتور هایی که داخل آن تعبیه شده موقعیت خود را تنظیم میکند تا بتواند ارسال و دریافت سیگنال را انجام دهد.دیشی متشکل شده از حدودا ۱۲۸۰ آنتن ریز است که سیگنال های الکترومغناطیسی سینوسی را به ۵۵۰ کیلومتری زمین جایی که ماهواره های استارلینک وجود دارد میفرستد و همزمان سیگنال های ارسالی را دریافت میکند. ماهواره های استارلینک در مدار زمین با سرعت ۲۷ هزار کیلومتر بر ساعت حرکت میکنند استارلینک چطور ارتباط خود را با ماهواره حفظ میکند؟ این عمل با استفاده از موتور ها اتفاق نمی افتد و در واقع دیش پس از راه اندازی اولیه دوباره تغییر زاویه نمیدهد. این ارتباط از طریق شیفت فاز سیگنال ارسالی و تخریب و تشدید فرکانس حفظ میشود.
روی ماهوار های استارلینک نیز ۴ عدد دیش وجود دارد دو عدد برای ارتباط با دیش های کلاینت های روی زمین، و دو عدد دیگر برای ارتباط با ترمینال روی زمین برای برقراری ارتباط با شبکه اینترنت.
تمام بسته های ارسالی کاربران ابتدا به ماهواره در فضا و سپس مجدد به ترمینال در زمین و سپس به مقصد ارسال میشوند.
موانع عبور سیگنال
استارلینک دقیقا مانند رسیور های دیجیتال از سیگنال های الکترومغناطیسی استفاده میکند این یعنی دقیقا همانند رسیور ها نیاز به آسمانی صاف دارد و نباید پشت موانع جای گذاری شود، آب و هوای ابری و وجود سازه و ساختمان بین دیشی و ماهواره استارلینک باعث تضعیف سیگنال شده و عملکرد استارلینک را دچار مشکل میسازد
هزینه های استارلینک
استارلینک حال حاضر ۴ سرویس در اختیار مشتریانش قرار میدهد
Starlink Residential
برای مردم عادی که استارلینک برای استفاده روزمره خانگی خود انتخاب میکنند. دارای هزینه اولیه دیش ۶۰۰ دلاری به اضافه هزینه اشتراک ماهانه ۱۲۰ دلاری دارد. این افراد از اولویت عادی برخوردار هستن و افت سرعت این افراد حین ساعات پیک بیشتر احساس میشود.
Starlink Business
برای بیزینس ها و شرکت ها که خواهان سرعت های بالاتر و کیفیت بهتر هستن دارای هزینه اولیه دیش ۲۵۰۰ دلار میباشد و هزینه ماهانه برای فعالسازی اشتراک ۲۵۰ دلار میباشد. این مشترکان دارای اولویت بالاتر بوده و ماهواره ها در ساعات شلوغ اولویت بندی را به نحوی انجام میدهند که این گروه افت کمتری را تجربه کنند.
Starlink Roam
برای افرادی که زیاد مسافرت میکنند و محل و موقعیت ثابتی ندارند. این اشتراک در همه جا کار میکند و مختص مکان خاصی نیست. هزینه اولی و دیش آن یکسان با پلن پایه بوده و ۶۰۰ دلار می باشد ولی اشتراک آن ۳۰ دلار گرانتر شده و به ۱۵۰ دلار میرسد.
Starlink Mobility
نسخه پریمیوم Roam که هم سرعت های بالاتر و هم قابلیت نقل و انتقال را میخواهد، نظیر قایق ها و کشتی ها.
هزینه اولیه و دیش مورد استفاده مشابه نسخه بیزینس بوده و ۲۵۰۰ دلار هزینه دارد، اشتراک ماهیانه نیز ۲۵۰ دلار میباشد.
استارلینک، سرویس اینترنت ماهواره ای ایلان ماسک است که برای کاهش محدودیت ها و متصل کردن نقاط دور افتاده زمین به اینترنت ارائه شد. استارلینک از طریق هزاران ماهواره ای که نزدیک به جو زمین حرکت میکنند سرویس دهی میکند و برای استفاده ازین شبکه مستلزم تهیه دیش و اشتراک آن هستید.